VnHocTap.com giới thiệu đến các em học sinh lớp 10 bài viết Hô hấp và lên men, nhằm giúp các em học tốt chương trình Sinh học 10.
Nội dung bài viết Hô hấp và lên men:
Tất cả các phản ứng hoá học diễn ra trong tế bào vi sinh vật, xúc tác bởi các enzim được gọi chung là chuyển hoá vật chất. Quá trình này bao gồm : Sinh tổng hợp các đại phân tử từ các chất dinh dưỡng đơn giản hơn lấy từ môi trường bên ngoài. Các phản ứng cần cho việc tạo thành các chất giàu năng lượng cao năng) dùng cho các phản ứng sinh tổng hợp. Các kiểu dinh dưỡng của vi sinh vật khác nhau không chỉ ở nguồn năng lượng mà cả ở chất nhận electron.
Vi sinh vật hoá dưỡng (thu nhận năng lượng từ thức ăn) chuyển hoá chất dinh dưỡng qua hai quá trình cơ bản sau đây: 1. Hô hấp – Hô hấp hiếu khí : Tương tự như ở sinh vật nhân thực (chất nhận electron cuối cùng là Oh). Tuy nhiên, cần chú ý ở nấm và tảo (là vi sinh vật nhân thực) hô hấp hiếu khí diễn ra ở màng trong gấp khúc (các mào) của ti thể còn ở vi khuẩn (vi sinh vật nhân sơ) hô hấp hiếu khí diễn ra ở màng sinh chất.
Hô hấp kị khí: Tương tự hô hấp hiếu khí, diễn ra ở màng sinh chất của nhiều vi khuẩn hiếu khí không bắt buộc hoặc kị khí bắt buộc nhưng ở đây chất nhận electron cuối cùng là một chất vô cơ như NO3 , SO4 , CO2 trong điều kiện kị khí 2. Lên men: là sự phân giải cacbohiđrat xúc tác bởi enzim trong điều kiện kị khí, không có sự tham gia của một chất nhận electron từ bên ngoài. Chất cho electron và chất nhận electron là các phân tử hữu cơ.
Ví dụ : Nấm men lên men etilic từ glucôzơ : Lên men C6H12O6 – 2C2H5OH (rượu etilic) + 2CO2 + Q Vi khuẩn lên men lactic từ glucôzơ : Lên men. C6H1206 -> 2CH3CHOHCOOH (axit lactic) +Q Đặc biệt, các vi khuẩn hoá tự dưỡng (còn gọi là hoá dưỡng Vô cơ) sử dụng chất cho electron ban đầu là vô cơ và chất nhận electron cuối cùng là O hoặc SO JO3 Chất cho electron hữu cơ Chất cho electron vô cơ Chất hữu cơ O, NO3, soi , CO2 O2, soź, NO3 Hình 33. Sơ đồ các con đường giải phóng năng lượng ở vi sinh vật (A) : Lên men (B) : Hô hấp hiếu khí (C) : Hô hấp kị khí (D) : Hoá tu dưỡng.