VnHocTap.com giới thiệu đến các em học sinh lớp 12 bài viết Nội dung quy luật phân li, nhằm giúp các em học tốt chương trình Sinh học 12.
Nội dung bài viết Nội dung quy luật phân li:
Grêgo Menđen đã dùng phương pháp phân tích các thế hệ lại để tiến hành nhiều thí nghiệm lại trên các đối tượng khác nhau, đặc biệt là ở các giống đậu Hà Lan (Pisum sativum). Trong thí nghiệm lại thuận và lại nghịch hai giống đậu thuần chủng hoa đỏ và hoa trắng với nhau đều được cây F toàn hoa đỏ. Các cây F, tự thụ phấn cho cây F, có sự phân li với tỉ lệ xấp xỉ 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng (hình 11.1). Hình 11.1. Thí nghiệm lại một cặp tính trạng của Menđen Theo Menđen, trong phép lại về một cặp tính trạng tương phản, chỉ một tính trạng được biểu hiện ở F, gọi là tính trạng trội (ví dụ hoa đỏ), tính trạng kia không được biểu hiện gọi là tính trạng lặn (ví dụ hoa trắng).
Các kết quả thí nghiệm lại một cặp tính trạng của Menđen cho thấy: Khi lại bố mẹ thuần chủng, khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì ở thế hệ thứ hai có sự phân li theo tỉ lệ xấp xỉ 3 trội : 1 lặn (tức là 3/4 và 1/4 hay 75% và 25%). Khi cho các cây F, tự thụ phấn, Menđen nhận thấy các cây hoa trắng F, đều cho cây F, toàn hoa trắng, còn 2/3 số cây hoa đỏ F cho cây F, có tỉ lệ 3 hoa đỏ :1 hoa trắng ; 1/3 số cây hoa đỏ F, cho cây F, toàn hoa đỏ. Như vậy, ở F2 có 1/3 số cây hoa đỏ thuần chủng và 2/3 số cây hoa đỏ không thuần chủng. Menđen đã đề ra giả thuyết về sự phân li và tổ hợp của các cặp “nhân tố di truyền” (sau này được gọi là gen) để giải thích kết quả thí nghiệm trên. Khi giải thích kết quả thí nghiệm của mình, Menđen đã đưa ra khái niệm “giao tử thuần khiết”. Theo quan niệm này, giao tử của cơ thể lai F1 chỉ chứa một nhân tố di truyền (gen) của bố hoặc mẹ. Từ những phân tích thí nghiệm, Menđen đã rút ra quy luật phân li được hiểu theo thuật ngữ khoa học là : “Mỗi tính trạng được quy định bởi một cặp alen. Do sự phân li đồng đều của cặp alen trong giảm phân nên mối giao tử chi chứa một alen của cặp”.